Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2014

Only Lovers Left Alive (2013) Jim Jarmousch

 Η γη έχει ανάγκη από τη νύχτα όσο και από τη μέρα, δεν είναι επόμενο να χρειάζεται και η ψυχή τη σκοτεινιά για να εξισορροπήσει τη διαφώτιση?
Η υψηλότερη λειτουργία του έρωτα αντικαθρεφτίζεται στο γεγονός ότι κάνει τον αγαπημένο μας μια μοναδική αναντικατάστατη ύπαρξη. Ακόμα κι αν έχουν περάσει από πάνω του 3000 χρόνια.
Η ύπαρξη επαναπροσδιορίζεται μέσα από την αιώνια περιπλάνησή της στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μια περιπλάνηση, στις τέχνες, στον πολιτισμό, στις επιστήμες και στην συσσωρευμένη γνώση της ανθρωπότητας, αλλά και στις πιο σκοτεινές ιστορικές στιγμές της.
Ο Τζάρμους, ξετυλίγοντας με αριστοτενικά λιτό και άρτιο κινηματογραφικό στυλ μια ερωτική ιστορία με συγκινητικό ρομαντισμό, επιλέγει να μιλάει την δική του γλώσσα για τη ζωή, το θάνατο και τον έρωτα, μέσα από περιθωριακούς  μποέμ χαρακτήρες.
Ο Αδάμ και η Ίβ είναι εραστές αιώνων. Είναι βαμπίρ. Ακόμα κι αν είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, αυτό δεν τους εμποδίζει να αγαπηθούν, γιατί πάνω απ’ όλα είναι πλάσματα γεμάτα περιέργεια για την ζωή ,με δίψα για όλα τα πεδία της γνώσης, που αποδέχονται ο ένας τον άλλο γι’ αυτό που είναι.
Ζουν και κινούνται μόνο μέσα στη νύχτα, μέσα σ έναν κόσμο που ολοένα αλλάζει και υπόκεινται την φθορά, πορεύονται μαζί και χώρια στους πολιτισμούς αιώνων διατηρώντας μια νοσταλγία για την Ποίηση, την Φιλοσοφία, την Ιστορία, την Επιστήμη, την Μουσική.
Αυτές οι εμπειρίες από τις περιπλανήσεις τους σε κάθε μεριά του κόσμου, σε κάθε εποχή, αντανακλώνται σε όλη την ταινία και μας καλούν να τις ανακαλύψουμε και εμείς.
Από το αρχικό κιόλας πλάνο  της κάμερας που στριφογυρίζει μέσα από το βινίλιο και τις μελωδίες του, βυθιζόμαστε από την αρχή ως το τέλος σε ένα φίλμ που μας επιτρέπει να παρασυρθούμε στα μονοπάτια του βυθού της ανθρώπινης ψυχής.
Και σε αυτά τα μονοπάτια, ξεπροβάλλει ο «Δρ. Φάουστους» του Κρίστοφερ Μάρλοου, στενού τους φίλου, θυμίζοντάς μας το δίλημμα ενός ανθρώπου παγιδευμένου σε δύο κόσμους. Η ιστορία ενός λόγιου της Αναγέννησης που πουλάει την ψυχή του στον Διάβολο με αντάλλαγμα τη δύναμη και τη γνώση. Συναντούμε τον Άλμπερτ Αινσταίν  και την θεωρία του για την «στοιχειωμένη δράση από απόσταση». Παρασυρόμαστε από τις μουσικές της Wanda Jackson, του Charlie Feathers, τις ψυχεδελικές δημιουργίες του Αδάμ και τις συλλεκτικές του κιθάρες που βγάζουν τους πιο εκλεπτυσμένους ήχους. Μαγευόμαστε από την Λιβανέζα Yasmine Hamdan και ταξιδεύουμε στην εξωτική Ταγγέρη, με την μαγευτική κουλτούρα της Ανατολής να μας καλεί να χορέψουμε στους ρυθμούς της. Και ο ουρανός της, τόσο μαγευτικός, δεν σε εκπλήσσει το γεγονός πως στον Αραβικό κόσμο άνθισε η επιστήμη της αστρολογίας, η παρατήρηση του γαλαξία και των αστεριών.  
"There's a diamond up there in the size of a planet.
It
emits the music of a gigantic gong”, εξομολογείται η Ίβ όταν συναντά τον αιώνιο εραστή της, στην πόλη του Ντιτρόιτ. Μια πόλη βομβαρδισμένη βιομηχανικά, έρημη πια, απομεινάρι της επέλασης της βαρβαρότητας της οικονομικής κρίσης και της χρεοκοπίας του καπιταλισμού, στην Αμερική του 21ου αιώνα. 
Για τα βαμπίρ η τροφοδοσία στον 21ο αιώνα δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Ο βιασμός που έχει υποστεί η ανθρωπότητα στο βωμό του κέρδους έχει αφήσει τα τραύματά του στο φυσικό περιβάλλον και στους ανθρώπους. Οι σύγχρονοι ρυθμοί της ζωής , στερούν το δικαίωμα σε μια ζωή φυσική και ελεύθερη, γι’ αυτό, το αίμα των ανθρώπων είναι μολυσμένο και "ο κοσμος εχει αρκετο χάος απο μόνος του" σχολιάζουν. Όμως, ο Αδάμ και η Ιβ βρίσκουν «τροφή» και απομονωμένοι στον δικό τους κόσμο προσπαθούν να πιαστούν από κάτι για να επιβιώσουν από την απόγνωση και την δυστυχία που τους προκαλεί η αιωνιότητα σε κόσμους ανελεύθερους και σκέφτονται πως "η σεμνοτητα δεν σε βγαζει πουθενά, για να επιβιώσεις πρέπει να είσαι θηριώδης". Γι αυτούς, η αιωνιότητα είναι ένας τρόπος να γευτούν και τις απολαύσεις αυτού του κόσμου. Δείχνουν  να έχουν μια πρωτόγονη αισθητική για τον έρωτα, αγνή και ρομαντική. Αγαπούν την φύση και εκτιμούν , την φιλία, την καλοσύνη, την μουσική και τον χορό. Σε αυτές τις αξίες προτρέπει η Ιβ τον Αδάμ για να τον  βγάλει από την απόγνωση που ζει και υποφέρει στις παρυφές της σύγχρονης κοινωνίας.

Από τους λίγους διαλόγους που έχουν στην ταινία, συζητούν και φιλοσοφούν, ακούνε μουσική και σχολιάζουν την μόλυνση του περιβάλλοντος που έχει προκαλέσει μετάλλαξη στο νερό του Ντιτρόιτ, την αντίφαση ενός κόσμου που ενώ αποτελείται κατά 70% από νερό, προετοιμάζεται για έναν μελλοντικό πόλεμο για το νερό.
Ο Αδάμ και Ιβ είναι βαμπίρ, ακόμα κι αν είναι τόσο διαφορετικοί, ψάχνουν και εκείνοι, όπως κάθε άνθρωπος, μέσα από την περιπλάνηση τους, την ουσία και το νόημα της ζωής.
Η γέννηση και ο θάνατος είναι εύκολα ζητήματα. Η ζωή όμως, είναι το ζόρικο και το δύσκολο θέμα, μα και συνάμα το πιο ωραίο. Οι δυνατότητες που έχουμε, δεν περιορίζονται στην καλή μουσική και τα καλά βιβλία. Υπάρχει η πίστη πως ένας άνθρωπος μπορεί να γίνει πολλά πράγματα, ίσως οτιδήποτε. Και η αγάπη, κρατάει ως την συντέλεια του κόσμου. Ίσως γι’ αυτό οι εραστές μένουν μόνο ζωντανοί..





Αλεξάνδρα Σιαφακά

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου