Ο Παντελής Βούλγαρης είναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της γενιάς του. Μας έχει χαρίσει ταινίες όπως το ''Προξενιό της Άννας'' (με τις αξεπέραστες ερμηνείες των Άννα Βαγενά και Κωνσταντίνου Ρηγόπουλου), τα ''Πέτρινα χρόνια'', τη ''Φανέλα με το νούμερο 9'' αλλά και τις ''Ήσυχες μέρες του Αυγούστου'' και το ''Όλα είναι δρόμος'' όπου ο σκηνοθέτης βγάζει στην επιφάνεια και το δραματικό ταλέντο του αξέχαστου Θανάση Βέγγου. Οι φίλοι του σκηνοθέτη δεν μπορούν με τίποτα να ξεχάσουν και την σπαραξικάρδια ερμηνεία του ούτως ή άλλως ικανού Γιώργου Αρμένη στο τελευταίο μέρος του φιλμ ''Όλα είναι δρόμος''. Ακολουθούν οι εμπορικότατες ''Νύφες'' που ζημιώνουν βέβαια οικονομικά το σκηνοθέτη αλλά και η αμφιλεγόμενη ''Ψυχή βαθιά'' που μιλάει για τον Εμφύλιο Πόλεμο. Παρά τα 73 χρόνια που κουβαλά στην πλάτη του, ο Παντελής Βούλγαρης επιστρέφει φέτος με την ''Μικρά Αγγλία'' που ήδη πολλοί εκτιμούν ως ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της καριέρας του.
.

Αυτή τη φορά το υλικό για να φτιάξει την ταινία του το αντλεί από το ομώνυμο βιβλίο της συζύγου του, Ιωάννας Καρυστιάνη η οποία έγραψε και το σενάριο της ταινίας. Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο (είναι στις άμεσες προτεραιότητές μου πλέον) αλλά όσοι το είχαν ήδη διαβάσει μιλάνε για την εξαιρετική γλώσσα, την ανασύσταση του κλίματος εποχής και το σασπένς με το οποίο έχει διαποτίσει την ιστορία της η Καρυστιάνη. Μάλιστα, το 1998 απέσπασε και το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Μας αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας στην Άνδρο κατά τη διάρκεια μιας εικοσαετίας, από το 1930 μέχρι και περίπου το 1950.

 Ένοχα μυστικά, άντρες που λείπουν καιρό στα καράβια αλλά και η ελληνική ιστορία είναι μόνο μερικά από αυτά που βλέπουμε να διαδραματίζονται στην ταινία. Και αυτά τα ένοχα μυστικά είναι εκείνα που θα φτάσουν στα άκρα τις δύο αδερφές της οικογένειας που είναι ερωτευμένα με τον ίδιο άντρα που η μία τον έχει παντρευτεί και που η άλλη είχε κάποτε κρυφά ερωτευτεί. Και μένουν όλοι μαζί στο ίδιο σπίτι. Η Όρσα, εκείνη που κάποτε τον είχε ερωτευτεί, δεν μπορεί να το αντέξει να ακούει κάθε βράδυ την αδερφή της κι εκείνον να κάνουν παθιασμένο έρωτα. Κανείς δεν θα το άντεχε αυτό. Μιλάμε για μια οικογένεια που τα μέλη της έχουν το καθένα το δικό τους μερίδιο ευθύνης για την τραγωδία που λαμβάνει χώρα με αποκορύφωμα το μοιραίο φινάλε. Η μητέρα το μόνο που σκέφτεται είναι να παντρέψει τις κόρες της με πλούσιους καπετάνιους (''χωρίς παρά δεν υπάρχει χαρά'', όπως λέει κάπου στο πρώτο μέρος της ταινίας χαρακτηριστικά) ενώ ο πατέρας συνεχώς λείπει στα καράβια έχοντας παράλληλα κι άλλη οικογένεια στα ξένα.

Όσον αφορά τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της ταινίας, αυτούς τους κρατούν ως επί το πλείστον νέοι ηθοποιοί. Το κεντρικό δίδυμο των δύο αδελφών, της Όρσας και της Μόσχας, υποδύονται η Πηνελόπη Τσιλίκα και η Σοφία Κόκκαλη αντίστοιχα. Πανέμορφες και οι δύο, πείθουν για γυναίκες της περιόδου που υποδύονται και με κάποιους συγκλονιστικούς και πάνω απ'όλα ρεαλιστικούς μονολόγους που σχεδόν δεν μπορείς να συγκρατήσεις τα δάκρυά σου. Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου, Σπύρο Μαλταμπέ, ενσαρκώνει ο πολύ καλός και επίσης βαθιά συγκινητικός Αντρέας Κωνσταντίνου ενώ το ρόλο του έτερου γαμπρού της οικογένειας υποδύεται ο Μάξιμος Μουμούρης. Ακόμη, αξίζει να αναφέρει κανείς το ρόλο της Αννέζας Παπαδοπούλου ως μάνα των δύο αδερφών. Τόσο καλή που μισείς αυτό το χαρακτήρα που υποδύεται αλλά ταυτόχρονα συμπονάς όταν κατανοεί τα σφάλματά του. Και βέβαια στα γυρίσματα πέρα από τους επαγγελματίες ηθοποιούς βοήθησαν και οι κάτοικοι της Άνδρου που συμμετείχαν σε αρκετές σκηνές πλήθους με μεγάλη ευχαρίστηση. Γιατί η ταινία εν μέρει αναπτύσσει χαρακτήρες που θα μπορούσαν να σταθούν και σε οποιαδήποτε άλλη εποχή και χώρα αλλά παράλληλα κοιτάζει και τα ήθη και έθιμα των ανθρώπων της Άνδρου. Εξ'ου και ακούμε αρκετά νησιώτικα τραγούδια, παρατηρούμε τις καθημερινές συνήθειες των γυναικών κ.ο.κ.

Ο,τι μένει περισσότερο όμως από την ταινία είναι η τεχνική της αρτιότητα της . Απίστευτα κοντινά πλάνα σε αντικείμενα, πρόσωπα και ειδικότερα στα χέρια και τα βήματα των πρωταγωνιστών αλλά και μια διεύθυνση φωτογραφίας (από το Σίμο Σακερτζή) που αναδεικνύει με υπέροχο και ποτέ φολκλόρ τρόπο τις ομορφιές της Άνδρου. Η παρακολούθηση και μόνο της ταινίας θα σας πείσει για την ποιοτική δουλειά που έχει γίνει και στα σκηνικά (Αντώνης Δαγκλίδης) και τα κοστούμια της ταινίας. Tο ίδιο ισχύει και για τη μουσική της Κατερίνας Πολέμη. Όσον αφορά το μοντάζ της ταινίας δεν παρατηρείται κάποιο πρόβλημα στη συνοχή αν και μερικές σκηνές φαίνεται ότι κόπηκαν σε σημεία τους λόγω της τελικής μεγάλης διάρκειας του φιλμ.

 Γιατί η ''Μικρά Αγγλία'' κρατάει δύο ώρες και σαράντα λεπτά  αλλά ούτε που πρόκειται να τα καταλάβετε γιατί πέραν του αισθητικού αποτελέσματος η ταινία διαθέτει συνεχείς ανατροπές, πλοκή, συναίσθημα, χαρακτήρες, ιστορικά και ηθογραφικά στοιχεία που τελικά καθηλώνουν.